တရားစွဲနှင့်အမှုလိုက်ဦးစီးဌာန

၁။ ဥပဒေရေးရာဝန်ကြီးဌာနတွင် တရားစွဲနှင့်အမှုလိုက်ဦးစီးဌာနကို အောက်ပါဌာနခွဲ(၅)ခုဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားရှိပါသည်-

(က) ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်ပြစ်မှုဆိုင်ရာအမှုလိုက်ဌာနခွဲ
(ခ) ပြစ်မှုဆိုင်ရာအယူခံ၊ပြင်ဆင်စိစစ်ရေးဌာနခွဲ
(ဂ) တရားမစွဲမီဥပဒေအကြံဉာဏ်ပေးရေးနှင့် တင်ပြချက်များစိစစ်ရေးဌာနခွဲ
(ဃ) ပြည်ထောင်စုအဆင့်အဖွဲ့အစည်းနှင့် အစိုးရဌာန၊ အစိုးရအဖွဲ့အစည်းများအတွက် အမှု လိုက်ဌာနခွဲ
(င) တရားမဆိုင်ရာအမှုလိုက်ဌာနခွဲ

၂။ ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်ပြစ်မှုဆိုင်ရာအမှုလိုက်ဌာနခွဲ၏ လုပ်ငန်းတာဝန်များ

(က) ပြည်ထောင်စုရှေ့နေချုပ်ဥပဒေ ၁၂၊ ပုဒ်မခွဲ(ဆ)အရ ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ် တွင် ပြစ်မှုများနှင့်စပ်လျဉ်း၍ မူလမှု၊ ပြင်ဆင်မှု၊ အယူခံမှု၊ သေဒဏ်အတည်ပြုမှု၊ အထွေထွေလျှောက်ထားမှုနှင့် အထူးအယူခံမှုများကို နိုင်ငံတော်ကိုယ်စား လိုက်ပါ ဆောင်ရွက်ခြင်း၊ ထို့ပြင် နိုင်ငံတော်ပါဝင်သောအမှုများတွင် ရုံးသဟာယအဖြစ် လိုက်ပါ ဆောင်ရွက်ခြင်း၊
(ခ) ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်တွင် ကြားနာသော သေဒဏ်ထိုက်သည့်ပြစ်မှုဖြင့် စွပ်စွဲခံရသော ဆင်းရဲနွမ်းပါးသည့် တရားခံအတွက် ရှေ့နေငှားရမ်းပေးရန် ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ်က အကြောင်းကြားလာပါက အစိုးရစရိတ်ဖြင့် ရှေ့နေငှားရမ်း ပေးရန် ဆောင်ရွက်ရပြီး အဆိုပါအမှုတွင် တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေအဖြစ် လိုက်ပါခွင့် ပြုကြောင်း စာဖြင့်တာဝန်ပေးအပ်သည့်ကိစ္စကိုလည်းဆောင်ရွက်ခြင်း၊
(ဂ) ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်၌ ကြားနာသော ရာဇဝတ်အယူခံမှုနှင့် ပြင်ဆင်မှု များတွင် အပြီးသတ်ချမှတ်သည့်အမိန့်ကို အထူးအယူခံဝင်သင့်ကြောင်း စိစစ်တွေ့ရှိပါက ကာလစည်းကမ်းသတ်ရက်အတွင်း ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်သို့ အထူးအယူခံ ဝင်ရောက်ရန် ဆောင်ရွက်ခြင်း၊
(ဃ) အထူးအယူခံခုံရုံး သို့မဟုတ် စုံညီခုံရုံးဖြင့် စစ်ဆေးစီရင်ထားသည့် အမှုမှအပ ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်က အပြီးသတ်စစ်ဆေးစီရင်ထားသည့် မည်သည့် အမှုကိုမဆို အများပြည်သူအကျိုးငှာ အရေးယူလောက်သည့်ပြဿနာကို ပြည်ထောင်စု တရားစီရင်ရေးဥပဒေပုဒ်မ ၂၀ အရ အထူးအယူခံခုံရုံး သို့မဟုတ် စုံညီခုံရုံးဖြင့် ပြန်လည် စစ်ဆေးစီရင်ရန် လျှောက်ထားခြင်း၊
(င) လုပ်ငန်းတာဝန်များဆောင်ရွက်ရာတွင် ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးနှင့်ပြည်ထောင်စုရှေ့နေချုပ် ၏ တာဝန်ပေးချက်အရ ဥပဒေရေးရာနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ကြည့်ရှုစိစစ်ရန် လိုအပ်ပါက ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်နှင့် သက်ဆိုင်ရာတရားရုံးများ၊ တရားစွဲအဖွဲ့အစည်း ထံမှ လိုအပ်သည့်အမိန့်နှင့်စီရင်ချက်၊ ဆုံးဖြတ်ချက်၊ အမှုတွဲနှင့် အခြား စာရွက်စာတမ်း များကို တောင်းယူရန် ဆောင်ရွက်ခြင်း၊
(စ) နိုင်ငံတော်ကတင်သွင်းသည့် ရာဇဝတ်အယူခံမှု၊ ပြင်ဆင်မှု၊အထွေထွေလျှောက်ထားမှု များတွင် အယူခံတရားခံ/လျှောက်ထားခံရသူများ၏ နေရပ်လိပ်စာမှာ ဆင့်စာအတည် မဖြစ်၍ လိပ်စာသစ်တင်ပြရန် ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်က တောင်းခံလာပါက လိပ်စာသစ်တင်ပြနိုင်ရေးအတွက် သက်ဆိုင်ရာ တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ် ဥပဒေချုပ်ရုံးများသို့ အကြောင်းကြားပြီး လိပ်စာသစ်မရရှိပါက ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံးဥပဒေ ပုဒ်မ ၅၆၁ က အရ အမှုယာယီပိတ်သိမ်းနိုင်ရန် ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်သို့ လျှောက်ထားတင်ပြဆောင်ရွက်ခြင်း။

၃။ ပြစ်မှုဆိုင်ရာအယူခံ၊ပြင်ဆင်စိစစ်ရေးဌာနခွဲ၏ လုပ်ငန်းတာဝန်များ

(က) တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်က ချမှတ်သော စီရင်ချက်အမိန့် သို့မဟုတ် ဆုံးဖြတ်ချက်နှင့် စပ်လျဉ်း၍ နိုင်ငံတော်နှင့်သက်ဆိုင်သော အမှုများတွင် အယူခံ သို့မဟုတ် ပြင်ဆင်မှု တင်သွင်းရန် သင့် မသင့် ပြည်ထောင်စုရှေ့နေချုပ်ဥပဒေ၊ နည်းဥပဒေများနှင့်အညီ စိစစ်တင်ပြခြင်း၊
(ခ) ပြည်ထောင်စုရှေ့နေချုပ်က ဆုံးဖြတ်သော အယူခံမှု/ ပြင်ဆင်မှုများကို ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ်သို့ အယူခံမှု သို့မဟုတ် ပြင်ဆင်မှု လျှောက်ထားခြင်း၊
(ဂ) တရားစွဲအဖွဲ့အစည်းက တင်ပြသော ရုံးပြောင်းလျှောက်ထားလိုသည့် ကိစ္စရပ်များနှင့် စပ် လျဉ်း၍ အဆင့်ဆင့်စိစစ်ကာ ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်သို့ ရာဇဝတ် အထွေထွေ မှု လျှောက်ထားခြင်း၊
(ဃ) တင်ပြတိုင်တန်းစာများနှင့်စပ်လျဉ်း၍ အဆင့်ဆင့်စိစစ်တင်ပြခြင်း၊
(င) ခရိုင်ဥပဒေရုံံးများ၊ တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ်ဥပဒေချုပ်ရုံးများက တင်ပြ သည့် ဥပရအမှုလိုက်ပုံစံ (၃)၊ ဥပရအမှုလိုက်ပုံစံ (၅) တို့ကို စိစစ်ဆောင်ရွက်ခြင်း၊
(စ) နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီရုံး၊ အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေးကော်မရှင် တို့ က လွှဲပြောင်းပေးပို့လာသည့် တင်ပြစာ / တိုင်စာများနှင့် စပ်လျဉ်း၍ စိစစ်တင်ပြခြင်း၊

၄။ တရားမစွဲမီဥပဒေအကြံဉာဏ်ပေးရေးနှင့် တင်ပြချက်များစိစစ်ရေးဌာနခွဲ၏ လုပ်ငန်းတာဝန်များ

(က) ရာဇဝတ်မှုများကို တရားစွဲဆိုခြင်းမပြုမီ ဥပဒေအကြံဉာဏ်ပေးရေးကိစ္စ စိစစ် ဆောင်ရွက် ခြင်း၊
(ခ) ရာဇဝတ်ကြောင်းအရ တရားစွဲဆိုမည့်ကိစ္စနှင့်စပ်လျဉ်း၍ သဘောထားမှတ်ချက်၊ အကြံပြုချက်ပြန်ကြားနိုင်ရေးဆောင်ရွက်ခြင်း၊
(ဂ) တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ်ဥပဒေချုပ်ရုံးများက လမ်းညွှန်အကြံပြုချက်တောင်းခံ သည့် ကိစ္စရပ်များကို စိစစ်တင်ပြခြင်း၊
(ဃ) တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ်ဥပဒေချုပ်ရုံးများ၊ ခရိုင်အဆင့်ဥပဒေရုံးများ၏ ကနဦး ဥပဒေအကြံပြုချက်၊ ပြင်ဆင်အကြံပြုချက်၊ လမ်းညွှန်အကြံပြုချက်တို့ကို စိစစ်တင်ပြခြင်း၊
(င) တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ်ဥပဒေချုပ်က အမှုပိတ်သိမ်းရန် ဆုံးဖြတ်ပြန်ကြား ချက်အပေါ် စိစစ်တင်ပြခြင်း၊
(စ) တင်ပြစာ၊ တိုင်ကြားစာများနှင့်စပ်လျဉ်း၍ စိစစ်ဆောင်ရွက်ခြင်း၊
(ဆ) သီးခြားပေးအပ်သော လုပ်ငန်းတာဝန်များ ထမ်းဆောင်ခြင်း။

၅။ ပြည်ထောင်စုအဖွဲ့အစည်းနှင့် အစိုးရဌာန၊ အစိုးရအဖွဲ့အစည်းများအတွက် အမှုလိုက်ဌာနခွဲ၏ လုပ်ငန်းတာဝန်များ

(က) ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်သို့ စာချွန်တော်အမိန့် လျှောက်ထားမှုတွင် နိုင်ငံ တော်ဘက်မှ လိုက်ပါဆောင်ရွက်ခြင်း၊
(ခ) နိုင်ငံတော်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံးတွင် ကြားနားသည့် အမှုများတွင် ရုံးသ ဟာယအဖြစ် လိုက်ပါဆောင်ရွက်ခြင်း၊
(ဂ) ရွေးကောက်ပွဲခုံအဖွဲ့တွင် ကြားနာသည့် အမှုများအတွက် ရုံးသဟာယအဖြစ် လိုက်ပါ ဆောင်ရွက်ခြင်းနှင့် ဥပဒေအကြံပေးခြင်း၊
(ဃ) ပြည်ထောင်စုအဆင့်ဌာနများက ဥပဒေနှင့်အညီ ဖွဲ့စည်းဆောင်ရွက်သော ခုံအဖွဲ့ တွင် ရုံးသဟာယအဖြစ် လိုက်ပါဆောင်ရွက်ခြင်း၊
(င) သီးခြားပေးအပ်သော လုပ်ငန်းတာဝန်များ ထမ်းဆောင်ခြင်း။

၆။ တရားမဆိုင်ရာအမှုလိုက်ဌာနခွဲ၏ လုပ်ငန်းတာဝန်များ

(က) တရားမကြောင်းနှင့် သက်ဆိုင်သည့် ကိစ္စရပ်များနှင့် စပ်လျဉ်း၍ သက်ဆိုင်ရာ အစိုးရ ဌာန၊ အစိုးရအဖွဲ့အစည်းများက ဥပဒေအကြံပြုချက် တောင်းခံရာတွင် စိစစ်၍ အကြံ ပြု ပြန်ကြားခြင်းနှင့် တိုင်းဒေသကြီး/ ပြည်နယ်ဥပဒေချုပ်ရုံးများက လမ်းညွှန်အကြံပြု ချက် တောင်းခံပါက စိစစ်၍ လမ်းညွှန်အကြံပြုပြန်ကြားခြင်း၊
(ခ) တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်ဥပဒေချုပ်ရုံးများ၏ တရားမကြောင်းနှင့်သက်ဆိုင်သော အကြံပြုပြန်ကြားချက် မိတ္တူတို့ကို စိစစ်၍ အတည်ပြုခြင်းနှင့် ပြင်ဆင်ရန်လိုအပ်ပါက ပြင်ဆင်အကြံပြုပြန်ကြားခြင်း၊
(ဂ) အစိုးရဌာနနှင့် ရာထူးအလျောက်ဆောင်ရွက်ရသည့် အရာထမ်းများအပေါ် တရားမကျင့် ထုံးးဥပဒေပုဒ်မ ၈၀ အရ တရားမစွဲမီ ပေးပို့သည့် နို့တစ်စာအပေါ် Reply Notice ပြန်ကြား ခြင်း၊
(ဃ) သက်ဆိုင်ရာ အစိုးရဌာန၊ အစိုးရအဖွဲ့အစည်းက တင်သွင်းမည့် အဆိုလွှာ၊ ချေလွှာ၊ လျှောက်လွှာတို့နှင့် စပ်လျဉ်း၍ တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်ဥပဒေချုပ်ရုံးက လမ်းညွှန်မှု တောင်းခံပါက စိစစ်၍ အတည်ပြုခြင်းနှင့် လိုအပ်ပါက ပြင်ဆင်လမ်းညွှန်ပြန်ကြား ခြင်း၊
(င) တိုင်းဒေသကြီး/ ပြည်နယ်ဥပဒေချုပ်ရုံးများက တင်ပြသော တရားမမှုများ၏ အမှု ပြီး ပြတ်ချက်ပုံစံတို့ကို စိစစ်၍အတည်ပြုခြင်း၊ လိုအပ်ပါက ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ် တော်ချုပ်သို့ အယူခံမှု၊ ပြင်ဆင်မှု၊ အထွေထွေလျှောက်ထားမှုတို့ တင်သွင်းခြင်းနှင့် ယင်းအမှုတို့တွင် အမှုလိုက်ပါ ဆောင်ရွက်ခြင်း၊
(စ) တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်၏ အမိန့်တစ်ရပ်နှင့်စပ်လျဉ်း၍ အယူခံ/ ပြင်ဆင်မှုတင်သွင်းပေးပါရန် တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်ဥပဒေချုပ်ရုံးများက တင်ပြ သည့်အပေါ် စိစစ်၍ တင်သွင်းရန်မသင့်ကြောင်း ပြန်ကြားခြင်း၊ တင်သွင်းရန် လိုအပ် ပါက ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်သို့ တင်သွင်းပေးခြင်းနှင့် ယင်းအမှုများ တွင် အမှုလိုက်ပါဆောင်ရွက်ခြင်း၊
(ဆ) ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်သို့ ပြင်ပပုဂ္ဂိုလ်များက တင်သွင်းသည့် တရားမ အယူခံမှု၊ အထူးအယူခံမှု၊ ပြင်ဆင်မှု၊ ပြန်လည်သုံးသပ်မှုနှင့် အထွေထွေ လျှောက် ထားမှုများတွင် လျှောက်ထားခံရသူ/အယူခံတရားပြိုင်ဖြစ်သည့် သက်ဆိုင်ရာ အစိုးရဌာန၊ အစိုးရအဖွဲ့အစည်းတို့က ၎င်းတို့ကိုယ်စား အမှုလိုက်ပါ ဆောင်ရွက်ပေးပါရန် မေတ္တာ ရပ်ခံ အကြောင်းကြားပါက အမှုလိုက်ပါ ဆောင်ရွက်ခြင်း၊
(ဇ) အများပြည်သူဆိုင်ရာ လှူဒါန်းမှုများနှင့် စပ်လျဉ်းသည့် ကိစ္စအတွက်သော် လည်း ကောင်း၊ သာသနာရေးကိစ္စအတွက် သော်လည်းကောင်း တရားစွဲဆိုနိုင်ရန် တရားမ ကျင့်ထုံးဥပဒေ ပုဒ်မ ၉၂ အရ ပြည်ထောင်စုရှေ့နေချုပ်၏ ခွင့်ပြုမိန့်တောင်းခံသည့်အပေါ် စိစစ်၍ ခွင့်ပြုမိန့်ထုတ်ပေးခြင်း၊
(ဈ) တရားမမှုနှင့်စပ်လျဉ်း၍ တင်ပြစာ၊ တိုင်ကြားစာများပေးပို့လာပါက စိစစ်၍ လိုအပ် သလို ဆောင်ရွက်ခြင်း၊